19 lutego 2022

Estoński CIT – na czym polega i komu przysługuje?

Od stycznia 2022 r. zmianie uległy przepisy o opodatkowaniu ryczałtem od dochodów spółek, czyli tzw. estońskim CIT. Nowelizacja umożliwiła skorzystanie z tego opodatkowania m.in. spółkom komandytowym. Jeśli zastanawiasz się na czym tak naprawdę polega estoński CIT i kto może z niego skorzystać, zapoznaj się z poniższymi informacjami!

Spis treści

Estoński CIT – na czym polega?

Jest to forma opodatkowania dochodu uzyskiwanego przez osoby prawne. Kluczowa różnica w stosunku do opodatkowania klasycznym CIT dotyczy momentu, w którym należy odprowadzić podatek dochodowy. W klasycznym wariancie, spółka co miesiąc lub kwartalnie płaci zaliczki na podatek dochodowy, a na koniec roku dokonuje rocznego rozliczenia. W opodatkowaniu estońskim CIT spółka nie płaci podatku (a więc i zaliczek na podatek) tak długo, jak zysk nie zostaje przeznaczony do podziału wspólnikom lub na pokrycie straty sprzed okresu opodatkowania ryczałtem.

Oznacza to, że co do zasady dopiero w momencie wypłaty dywidendy na rzecz wspólników powstanie obowiązek zapłaty podatku.

Estoński CIT – jakie są stawki opodatkowania?

Nowelizacja objęła także stawki opodatkowania estońskim CIT. Nowe stawki wynoszą:

10% dla spółek będących „małymi podatnikami” oraz spółek rozpoczynających działalność,
20% dla pozostałych spółek.

Na pierwszy rzut oka stawki są wyższe niż w klasycznym CIT (tam stawki wynoszą odpowiednio 9% i 19%). Jednak w przypadku opodatkowania estońskim CIT wspólnik ma prawo odliczyć część podatku CIT zapłaconego przez spółkę. Efektywne oprocentowanie jest zatem niższe niż w przypadku klasycznego opodatkowania i wynosi ok. 20% w przypadku „małego podatnika” i spółki rozpoczynającej działalność oraz ok. 25% w przypadku innych spółek. Dla porównania, w klasycznym CIT efektywne opodatkowanie wynosi ok. 26% dla „małych podatników” i ok. 34% dla reszty.

Paradoksalnie, spółki mogą wybierać opodatkowanie estońskim CIT nie tylko dlatego, że nie będą płaciły podatku do momentu wypłaty dywidendy, ale także z uwagi na korzystną stawkę gdy już do wypłaty dywidendy dojdzie.

Podane stawki zakładają wypłatę całego zysku ze spółki. Przy wypłacie części zysku ostateczne opodatkowanie mogłoby być niższe, a w przypadku pozostawienia całego zysku w spółce – nie wystąpić w ogóle.

Estoński CIT – kto może skorzystać?

Od stycznia 2022 r. rozszerzono listę podmiotów, które mogą skorzystać z opodatkowania ryczałtem od spółek. Obecnie są to spółki komandytowe, spółki komandytowo-akcyjne, proste spółki akcyjne, spółki z o.o. oraz spółki akcyjne.

Poza prowadzeniem działalności w jednej z wymienionych form, należy także spełniać warunki, o których mowa poniżej.

Estoński CIT – warunki opodatkowania

Nowelizacja nieco złagodziła warunki korzystania z estońskiego CIT. Przede wszystkim nie obowiązuje już wymóg ponoszenia określonych nakładów inwestycyjnych. Dla wyboru ryczałtu nie mają także znaczenia obroty spółki – może to być spółka dopiero rozpoczynająca działalność oraz spółka z obrotami przekraczającymi setki milionów złotych.

Wciąż pozostaje jednak szereg warunków, które należy spełnić by wybrać i nie utracić prawa do opodatkowania estońskim CIT:

Mniej niż 50% przychodów spółki może pochodzić:

z wierzytelności
z odsetek i pożytków od wszelkiego rodzaju pożyczek
z częściowej odsetkowej raty leasingowej
z poręczeń i gwarancji
z praw autorskich lub praw własności przemysłowej, w tym z tytułu zbycia tych praw,
ze zbycia i realizacji praw z instrumentów finansowych,
z transakcji z podmiotami powiązanymi – w przypadku gdy w związku z tymi transakcjami nie jest wytwarzana wartość dodana pod względem ekonomicznym lub wartość ta jest znikoma

Zatrudnianie co najmniej 3 osób, niebędących akcjonariuszami lub wspólnikami spółki, na umowie o prace w określonym wymiarze. Warunek zostanie spełniony także jeśli spółka będzie ponosiła wydatki na wynagrodzenia osób współpracujących na podstawie innych umów niż umowa o pracę w kwocie stanowiącej co najmniej trzykrotność przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia
Wspólnikami spółki mogą być wyłącznie osoby fizyczne nieposiadające praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciele (fundatorzy) lub beneficjenci fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym
Spółka nie może posiadać udziałów lub akcji w kapitale innej spółki, tytułów uczestnictwa w funduszu inwestycyjnym lub w instytucji wspólnego inwestowania, ogółu praw i obowiązków w spółce niebędącej osobą prawną oraz innych praw majątkowych związanych z prawem do otrzymania świadczenia jako założyciel (fundator) lub beneficjent fundacji, trustu lub innego podmiotu albo stosunku prawnego o charakterze powierniczym
Spółka nie może sporządzać za okres opodatkowania ryczałtem sprawozdań finansowych zgodnie z Międzynarodowymi Standardami Rachunkowości
Spółka nie jest przedsiębiorstwem finansowym (np. instytucją kredytową lub firmą inwestycyjną w rozumieniu ustawy o CIT)
Spółka nie udziela kredytów konsumenckich w postaci odroczenia zapłaty ceny lub wynagrodzenia za zakup oferowanych przez nią towarów i usług
Spółka nie osiąga dochodów z działalności gospodarczej prowadzonej na terenie specjalnej strefy ekonomicznej lub z realizacji nowej inwestycji określonej w decyzji o wsparciu nowych inwestycji
Spółka nie została postawiona w stan upadłości lub likwidacji
Spółka musi złożyć zawiadomienie o wyborze opodatkowania estońskim CIT

Niektóre z powyższych warunków zostały złagodzone dla podatników mających status „małego podatnika”. Jest to istotne zwłaszcza w przypadku wymogu zatrudniania określonej liczby pracowników.

Estoński CIT – jakie spółki nie mogą tymczasowo skorzystać z estońskiego CIT?

Przepisy o estońskim CIT zakładają również tymczasowe wyłączenie wyboru tego opodatkowania dla spółek, które:

powstały w wyniku połączenia lub podziału
zostały utworzone przez podmioty, które wniosły tytułem wkładu składniki majątku uzyskane w wyniku likwidacji innych podmiotów, w których posiadały udziały lub akcje
zostały utworzone przez podmioty, które w roku utworzenia lub w kolejnym roku, wniosły do spółki aportem przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa lub składniki przedsiębiorstwa o wartości powyżej 10.000 euro

Dla powyższych podmiotów opodatkowanie estońskim CIT jest wyłączone w roku rozpoczęcia działalności oraz w roku kolejnym, nie krócej jednak niż przez 24 miesiące od dnia utworzenia.

Podobnie, również spółki, które:

zostały podzielone przez wydzielenie
wniosły do innego podmiotu przedsiębiorstwo, zorganizowaną część przedsiębiorstwa lub składniki przedsiębiorstwa o wartości powyżej 10.000 euro

nie będą mogły skorzystać z estońskiego CIT w roku podziału lub wniesienia wkładu oraz w roku kolejnym, nie krócej jednak niż przez okres 24 miesięcy od dnia dokonania podziału albo wniesienia wkładu.

Estoński CIT – na co uważać w opodatkowaniu?

Przed wyborem opodatkowania ryczałtem od spółek warto szczegółowo przeanalizować kwestie ukrytych zysków, podatku od tzw. korekty wstępnej czy podatku od przekształcenia. Jeśli masz wątpliwości czy jako wspólnik możesz współpracować ze spółką lub przyznać wynagrodzenie członkowi zarządu, skontaktuj się z naszymi ekspertami.

Podstawa prawna: art. 28c ustawy o CIT, art. 28j – 28k ustawy o CIT, art. 30a ustawy o PIT.